សារព័ត៌មាន The Nation Thailand បានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ០១ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២៥ កន្លងទៅថ្មីៗនេះថា អ្នកជំនាញក្នុងប្រទេសថៃបានចេញការព្រមានថា ទីក្រុងបាងកកកំពុងប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់ពីខ្សែបន្ទាត់ «sleeping giant» ធំៗចំនួន ៣ ដែលអាចបណ្ដាលឱ្យមានគ្រោះរញ្ជួយដីដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ។ ជាក់ស្ដែង សកម្មភាពគ្រោះរញ្ជួយដីដែលបានកើតឡើងថ្មីៗនេះនៅក្រុង Mandalay ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា បានគូសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញពីភាពរងគ្រោះក្នុងក្រុងនៅប្រទេសថៃដែលរងការប៉ះពាល់ពីការរញ្ជួយកើតចេញពីខ្សែបន្ទាត់ដែលនៅឆ្ងាយ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Penneung Wanichchai ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវគ្រោះរញ្ជួយដីប្រចាំប្រទេសថៃបានទម្លាយឱ្យដឹងថា តំបន់ដីទន់នៅក្រុងបាងកកបានពង្រីករលករញ្ជួយរហូតដល់ ៣ ទៅ ៤ ដង ជាពិសេសប៉ះពាល់បំផុតលើអគារខ្ពស់ៗ។ បាតុភូតនេះដែរត្រូវបានគេហៅថា «resonance» ដែលកើតមានឡើងពេលរលកហ្វ្រេកង់នៃគ្រោះរញ្ជួយដីត្រូវគ្នានឹងលំយោលធម្មជាតិនៃសំណង់អគារខ្ពស់ៗ។
ជាមួយគ្នានោះដែរ លោកសាស្ត្រាចារ្យបានគូសបង្ហាញពីសេណារីយ៉ូគ្រោះរញ្ជួយដីធ្ងន់ធ្ងរចំនួន ៣ ដែលបង្កហានិភ័យដល់ក្រុងបាងកក៖
១. ខ្សែបន្ទាត់ Kanchanaburi៖ ខ្សែបន្ទាត់អសកម្មនៅខេត្ត Kanchanaburi គឺមានចម្ងាយត្រឹម ២០០ គីឡូម៉ែត្រពីក្រុងបាងកក ដែលអាចបង្កឱ្យមានគ្រោះរញ្ជួយដីក្នុងកម្រិត ៧ ទៅ ៧.៥ រ៉ិចទ័រ។
២. ខ្សែបន្ទាត់ Sagaing៖ ខ្សែបន្ទាត់នេះដែរគឺលាតសន្ធឹងកាត់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា រួមមានក្រុង Mandalay និង Naypyidaw ហើយទៅក្នុងសមុទ្រ Andaman ផងដែរ ដោយវាអាចបង្កជាគ្រោះរញ្ជួយដីក្នុងកម្រិត ៨ រ៉ិចទ័រ ប៉ះពាល់ដល់ទីក្រុងបាងកកដូចគ្នា។
៣. តំបន់ Andaman Subduction Zone៖ មានទីតាំងតាម Arakan subduction zone តំបន់នេះអាចបង្កឱ្យមានគ្រោះរញ្ជួយដីក្នុងកម្រិតពី ៨.៥ ដល់ ៩ រ៉ិចទ័រឯណោះ។ បើទោះជាវាស្ថិតនៅចម្ងាយឆ្ងាយជាងខ្សែបន្ទាត់ Sagaing ក៏ដោយ ប៉ុន្តែវាក៏នៅតែអាចប៉ះពាល់ដល់ក្រុងបាងកកខ្លាំងក្លាដូចគ្នា។
តាមការសិក្សាប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្ហាញឱ្យឃើញថា តំបន់ Andaman ធ្លាប់រងគ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៨.៥ រ៉ិចទ័រ ឬខ្ពស់ជាងនេះ ដោយហេតុការណ៍ចុងក្រោយបង្អស់ដែលវាបានកើតឡើងគឺប្រហែលជា ២៦០ ឆ្នាំមុន។ លោកសាស្ត្រាចារ្យ Penneung បានសង្កត់បញ្ជាក់ដែរថា៖ «វដ្តនៃការរញ្ជួយដីក្នុងតំបន់នោះគឺមានពី ៤០០ ទៅ ៥០០ ឆ្នាំម្ដង ប៉ុន្តែយើងមិនអាចព្យាករណ៍ច្បាស់ឡើយថាពេលណាខ្សែបន្ទាត់ «sleeping giants» ទាំងនេះកើតឡើងវិញទៀតនោះ។ យើងត្រូវតែត្រៀមខ្លួនជាមុនសម្រាប់ហេតុការណ៍អាក្រក់ដែលនឹងអាចកើតមានឡើង»៕
ប្រភព៖ The Nation
