កុំចាំមានបញ្ហាទើបស្ដាយក្រោយ! វិធីសាស្ត្រ ៨ យ៉ាង ការពារសុវត្ថិភាពលើបណ្ដាញអ៊ីនធឺណែត

បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល និង បណ្តាញអ៊ីនធឺណែត បានក្លាយជាចលករបង្កើននូវផលិតកម្មការងារ ពាណិជ្ជកម្ម ទំនាក់ទំនង និង ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។ ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល បញ្ហាប្រឈមក៏បានកំពុងកើតឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយជនខិលខូច ឬ ឧក្រិដ្ឋជន បានប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាជាមធ្យោបាយក្នុងការប្រព្រឹត្តិអំពើល្មើស តួយ៉ាងការវាយប្រហារតាមបណ្តាញអ៊ីនធឺណែត អំពើឆបោកប្រាក់ អំពើលួចយកនូវទិន្នន័យ និង អំពើក្លែងអត្តសញ្ញាណ ជាដើម។

ទន្ទឹមទៅនឹងរឿងនេះ នៅថ្ងៃទី ២០ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣ នេះ នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានបង្ហាញវិធីសាស្ត្រចំនួន ៨ ដើម្បីការពារខ្លួនលើបណ្តាញអ៊ីនធឺណែត ដែលមានដូចជា ៖

១. ដំឡើង និង ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពកម្មវិធីកម្ចាត់មេរោគ ក្នុងឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យាដែលអ្នកកំពុងប្រើប្រាស់ (តួយ៉ាង៖ ម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រ និង ទូរស័ព្ទដៃ)។

២. ដំឡើងកម្មវិធីជំនួយបន្ថែម និង ធ្វើការកំណត់តួនាទីផ្នែកសុវត្ថិភាព (Enable Security Settings) តួយ៉ាង៖ Security Plugins ក្នុងកម្មវិធី Browsers ឬ កម្មវិធីជញ្ជាំងភ្លើង (Firewall) ជាដើម។

៣. ប្រើប្រាស់លេខសម្ងាត់ដែលពិបាកទស្សទាយ និង ខុសៗគ្នា (Complex & Unique Passwords)។

សម្រាប់គណនីអ៊ីនធឺណែត (ឧទាហរណ៍៖ គណនីអ៊ីម៉ែល គណនីហ្វេសប៊ុក គណនីតេឡេក្រាម។ល។)

៤. ដំឡើងកម្មវិធីផ្ទៀងផ្ទាត់ (Multi-factor Authentication) ការពារគណនីអ៊ីនធឺណែត។

៥. ប្រុងប្រយ័ត្នការតភ្ជាប់ និង ប្រើប្រាស់បណ្តាញអ៊ីនធឺណែតសាធារណៈ (Public Internet/WiFi) ដោយត្រូវប្រើប្រាស់កម្មវិធី VPN ឬ បច្ចេកវិទ្យាកូដនីយកម្មជាជំនួយបន្ថែម (SSL/TLS)។

៦. ដំឡើងលេខសម្ងាត់ (Passcode) ការពារឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យាដែលអ្នកកំពុងប្រើប្រាស់។

៧. ធ្វើការចាកចេញ (Signout / Logout) ពីកម្មវិធីសហ្វវែរ ធ្វើការបិទតួនាទី «Save Password» និង លុប Cache ពីកម្មវិធី Browsers នៃឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យាដែលអ្នកបានប្រើប្រាស់រួមគ្នា។ ធ្វើការសិក្សាស្វែងយល់អំពីបច្ចេកទេសវិស្វកម្មបណ្តាញសង្គម និង ការពារខ្លួនកុំឱ្យធ្លាក់ក្នុងល្បិចកលផ្សេងៗ

៨. ធ្វើការកំណត់ និង គាំពារព័ត៌មានឯកជនភាព (Privacy) លើកម្មវិធីបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម៕