កូនខ្មែរគួរដឹង! អត្ថន័យបុណ្យវិសាខបូជា ដែលពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរយើងរៀបចំប្រារព្ធរាល់ឆ្នាំ
ពិធីបុណ្យវិសាខបូជា ឬ ពិសាខបូជា ប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៥ កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស ២៥៦៦ ត្រូវនឹង ថ្ងៃទី ០៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៣ នេះ ខណៈពិធីបុណ្យដ៏ធំមួយនេះ ជាទិវាមួយដែលពុទ្ធសាសនិកជននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និង នៅទូទាំងសកលលោក តែងនាំគ្នាប្រារព្ធធ្វើឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ពុំដែលអាក់ខាននោះឡើយ។
ពីធីបុណ្យនេះ ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាពិធីបូជាយ៉ាងធំ ដែលពុទ្ធបរិស័ទប្រារព្ធធ្វើឡើង ដើម្បីរំឭកដល់ព្រះពុទ្ធគោតម ដោយកំណត់យកថ្ងៃពេញបូណ៌មី ១៥ កើត ខែពិសាខ ព្រោះជាថ្ងៃខែមហាមង្គល ដែលត្រូវនឹងថ្ងៃខែ ដែលព្រះពុទ្ធទ្រង់ប្រសូត ទ្រង់ត្រាស់ដឹងនូវសម្មាសម្ពោធិញ្ញាណ និង ទ្រង់រំលត់ខន្ធចូលបរិនិព្វាន ពោលគឺព្រះពុទ្ធទ្រង់ប្រសូត ត្រាស់ដឹង និង ចូលបរិនិព្វាន សុទ្ធតែក្នុងថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែពិសាខ ខុសគ្នាតែឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
ទន្ទឹមនឹងនោះ បើតាមទំនៀមទម្លាប់ពីព្រេងនាយមក ពិធីបុណ្យវិសាខបូជា តែងប្រព្រឹត្តទៅនៅវេលាយប់ក្នុងវត្តអារាម។ ដូចនេះហើយបានជាគេឃើញនៅគ្រប់វត្តអារាម មានអុជគ្រឿងប្រទីប ជ្វាលាភ្លឺព្រោងព្រាត ហើយមានមហាជនប្រុសស្រី ក្មេងចាស់ ប្រកបដោយគ្រឿងសក្ការៈបូជា មានផ្កាភ្ញី ទៀនធូប ជាដើម ទៅប្រជុំគ្នា។ នៅយប់នោះរហូតទល់ភ្លឺ គេនាំគ្នាស្តាប់ការសម្តែងទេសនាអំពីពុទ្ធប្រវត្តិតាំងពីដើមរហូតដល់ចប់ ដើម្បីឱ្យមានសទ្ធាជ្រះថ្លាចំពោះព្រះរតនត្រៃកាន់តែខ្លាំងឡើង។
បន្ថែមលើសពីនេះ បើតាមការស្រាវជ្រាវ គេដឹងថា បុណ្យវិសាខបូជា ទំនងជាធ្វើនៅក្រោយពុទ្ធបរិនិព្វានច្រើនរយឆ្នាំ។ គេថាប្រទេសឥណ្ឌា និង ស្រីលង្កា បានប្រារព្ធពិធីបុណ្យនេះយូរយារមកហើយ ចំណែកប្រទេសកម្ពុជា និង ប្រទេសថៃ ទើបតែចាត់ចែងធ្វើនៅសតវត្សទី ១៩ ខណៈនៅកម្ពុជាយើងបានចាប់ផ្តើមធ្វើពិធីបុណ្យវិសាខបូជា នៅឆ្នាំ ១៨៥៥ ដោយព្រះមហាប៉ាន ក្នុងរាជ្យស្តេចអង្គឌួង៕
ប្រភព៖ សៀវភៅវប្បធម៌ អរិយធម៌ខ្មែរ រៀបរៀងដោយសាស្រ្តាចារ្យ ពន់ ឆាយ