មិនថាក្រុមហ៊ុនលំដាប់ណា ហោចណាស់ ក៏មានក្រុមហ៊ុនខ្លះកំពុងធ្វើរឿងនេះ។ ជាក់ស្តែង ការកេងចំណេញលើបុគ្គលិក គឺជាបញ្ហាដ៏រសើប និង ជារឿងមិនត្រឹមត្រូវ ដែលកើតមាននៅតាមអង្គភាពមួយចំនួន។ ការកេងចំណេញនេះអាចកើតឡើងក្នុងទម្រង់ផ្សេងៗ ដែលប៉ះពាល់ដល់សុខុមាលភាព ហិរញ្ញវត្ថុ និង សិទ្ធិរបស់បុគ្គលិក។ ខាងក្រោមនេះគឺជារឿងរ៉ាវមួយចំនួន ដែលអង្គភាពអាចកេងចំណេញលើបុគ្គលិក៖
១. ការមិនគោរពម៉ោងការងារ និង ប្រាក់ឈ្នួល
* បង្ខំឱ្យធ្វើការថែមម៉ោងដោយមិនទូទាត់ប្រាក់ឈ្នួលត្រឹមត្រូវ: នេះគឺជារឿងទូទៅបំផុត។ អង្គភាពទាមទារឱ្យបុគ្គលិកធ្វើការលើសម៉ោងកំណត់ (Overtime) ប៉ុន្តែមិនបានផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលថែមម៉ោងតាមច្បាប់ការងារឡើយ ឬ ផ្តល់ក្នុងអត្រាទាបជាងទីផ្សារ។
* កាត់បន្ថយម៉ោងការងារដោយមិនប្រាប់ជាមុន ឬ ដោយគ្មានមូលហេតុច្បាស់លាស់: ធ្វើឱ្យបុគ្គលិកទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលតិចជាងការរំពឹងទុក។
* មិនទូទាត់ប្រាក់ឈ្នួលពេញលេញ ឬ ពន្យារពេលទូទាត់: ខ្លះទៀតមិនទូទាត់ប្រាក់ឈ្នួលឱ្យបានពេញលេញតាមកិច្ចសន្យា ឬ បង្អែបង្អង់ក្នុងការទូទាត់។
* ប្រាក់ឈ្នួលទាបជាងទីផ្សារ ឬ ច្បាប់កំណត់: ផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលតិចជាងកម្រិតដែលច្បាប់ការងារបានកំណត់ ឬ ទាបខ្លាំងជាងតម្លៃពលកម្មនៅក្នុងវិស័យនោះ។
២. ការកេងប្រវញ្ចការងារ និង ធនធាន
* ប្រើប្រាស់ជំនាញបុគ្គលិកលើសពីតួនាទី: បុគ្គលិកត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ឱ្យធ្វើការងារ ដែលហួសពីការពិពណ៌នាការងារ (Job Description) របស់ខ្លួន ឬ លើសពីជំនាញដែលពួកគេត្រូវបានជួលឱ្យធ្វើ ដោយមិនមានការទូទាត់បន្ថែម។ ឧទាហរណ៍៖ បុគ្គលិកផ្នែកទីផ្សារត្រូវបង្ខំចិត្តជួយការងារផ្នែករដ្ឋបាលច្រើនពេក។
* មិនផ្តល់សម្ភារការងារគ្រប់គ្រាន់: បុគ្គលិកត្រូវចំណាយប្រាក់ផ្ទាល់ខ្លួនលើសម្ភារការងារ ឬត្រូវធ្វើការក្នុងស្ថានភាពខ្វះខាតសម្ភារ។
* ប្រើប្រាស់បុគ្គលិកដោយគ្មានកិច្ចសន្យា ឬ កិច្ចសន្យាមានកំណត់រាប់ឆ្នាំ: ធ្វើឱ្យបុគ្គលិកគ្មានភាពកក់ក្តៅក្នុងការងារ គ្មានសិទ្ធិទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពេញលេញដូចបុគ្គលិកអចិន្ត្រៃយ៍ ហើយអាចត្រូវបញ្ឈប់បានគ្រប់ពេល។
* បង្ខំឱ្យធ្វើការក្នុងលក្ខខណ្ឌគ្រោះថ្នាក់ ឬ គ្មានសុវត្ថិភាព: មិនផ្តល់ឧបករណ៍ការពារ ឬ មិនអនុវត្តស្តង់ដាសុវត្ថិភាពការងារគ្រប់គ្រាន់។
៣. ការកេងចំណេញផ្លូវចិត្ត និង ផ្លូវអារម្មណ៍
* ការគំរាមកំហែង ឬ ការដាក់សម្ពាធ: អ្នកគ្រប់គ្រងប្រើប្រាស់អំណាច ដើម្បីគំរាមកំហែង បង្ខិតបង្ខំ ឬ ដាក់សម្ពាធលើបុគ្គលិកឱ្យធ្វើអ្វីមួយ ដែលពួកគេមិនចង់ធ្វើ ឬ ផ្ទុយពីគោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុន។
* មិនផ្តល់ការលើកទឹកចិត្ត ឬ ការទទួលស្គាល់: បុគ្គលិកខិតខំធ្វើការបានល្អ ប៉ុន្តែមិនត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ ឬ លើកទឹកចិត្តឡើយ។ នេះធ្វើឱ្យពួកគេបាត់បង់កម្លាំងចិត្ត និង អារម្មណ៍ថាត្រូវបានគេកេងប្រវញ្ច។
* ការរើសអើង ឬ ការគាបសង្កត់: ការរើសអើងដោយសារភេទ អាយុ ជំនឿ សាសនា ឬ រូបរាង។ ការគាបសង្កត់ផ្លូវចិត្តដោយការប្រើពាក្យសម្តីអសុរោះ ឬ ការដាក់បន្ទុកហួសហេតុ។
* ការប្រើប្រាស់ “សម្ដីផ្អែមតែបង្កប់ភាពពិសពុល”: អ្នកគ្រប់គ្រងនិយាយលួងលោម ឬ សរសើរ ប៉ុន្តែមានចេតនាលាក់ពុតដើម្បីឱ្យបុគ្គលិកធ្វើការលើសពីអ្វីដែលខ្លួនគួរធ្វើ។
* ការមិនហ៊ានបដិសេធរបស់អ្នកគ្រប់គ្រង: អ្នកគ្រប់គ្រងមិនហ៊ានបដិសេធសំណើរបស់ថ្នាក់លើ ហើយបង្វែរសម្ពាធទាំងនោះទៅលើបុគ្គលិកក្រោមបង្គាប់។
៤. ការកេងចំណេញឱកាសអភិវឌ្ឍន៍
* មិនផ្តល់ឱកាសបណ្តុះបណ្តាល ឬ អភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ: មិនវិនិយោគលើការអភិវឌ្ឍជំនាញរបស់បុគ្គលិក ខណៈពេលដែលទាមទារឱ្យពួកគេមានសមត្ថភាពខ្ពស់។
* រារាំងការឡើងតំណែង: មិនផ្តល់ឱកាសឱ្យបុគ្គលិកមានសមត្ថភាពអាចឡើងតំណែងបានទេ ដោយរក្សាពួកគេឱ្យនៅតែកាន់តំណែងដដែលដើម្បីកុំឱ្យខាតបង់ធនធាន។
* យកគំនិត ឬ ស្នាដៃបុគ្គលិកជារបស់ខ្លួន: មេដឹកនាំ ឬអង្គភាពយកគំនិតច្នៃប្រឌិត ឬស្នាដៃរបស់បុគ្គលិកទៅជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ដោយមិនផ្តល់ការទទួលស្គាល់ ឬ កិត្តិយសត្រឹមត្រូវ។
៥. ការកេងចំណេញតាមរយៈភាពមិនច្បាស់លាស់
* កង្វះគោលការណ៍ និង នីតិវិធីច្បាស់លាស់: អង្គភាពមិនមានគោលការណ៍ច្បាស់លាស់ស្តីពីម៉ោងការងារ ប្រាក់ឈ្នួល អត្ថប្រយោជន៍ ឬ ដំណើរការដោះស្រាយបញ្ហា ដែលធ្វើឱ្យងាយស្រួលក្នុងការបកស្រាយតាមតែអំពើចិត្ត។
* ការប្រើប្រាស់ “កាលៈទេសៈបង្ខំ” ជាលេស: ពេលខ្លះ អង្គភាពប្រើប្រាស់ហេតុផល “កាលៈទេសៈបង្ខំ” ដើម្បីកាត់បន្ថយប្រាក់ឈ្នួល បញ្ឈប់បុគ្គលិក ឬ មិនគោរពកិច្ចសន្យា ដោយគ្មានភស្តុតាងច្បាស់លាស់។
ផលវិបាកនៃការកេងចំណេញ
ការកេងចំណេញលើបុគ្គលិក មិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់បុគ្គលិកផ្ទាល់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ធ្វើឱ្យ៖
* សីលធម៌ការងារធ្លាក់ចុះ: បុគ្គលិកបាត់បង់កម្លាំងចិត្ត មិនសប្បាយចិត្តនឹងការងារ។
* ផលិតភាពថយចុះ: ការងារមិនមានគុណភាព ឬ ប្រសិទ្ធភាព។
* អត្រាផ្លាស់ប្តូរបុគ្គលិកខ្ពស់: បុគ្គលិកល្អៗនឹងស្វែងរកការងារនៅកន្លែងផ្សេង។
* ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះក្រុមហ៊ុន: ប៉ះពាល់ដល់រូបភាពសាធារណៈរបស់ក្រុមហ៊ុន និង សមត្ថភាពក្នុងការទាក់ទាញធនធានមនុស្ស។
* អាចប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាផ្លូវច្បាប់: បុគ្គលិកអាចប្តឹងក្រុមហ៊ុនចំពោះការរំលោភសិទ្ធិការងារ។
ដើម្បីជៀសវាងការកេងចំណេញ អង្គភាពគួរតែអនុវត្តនូវគោលការណ៍តម្លាភាព យុត្តិធម៌ និង ការគោរពសិទ្ធិបុគ្គលិក ហើយបុគ្គលិកក៏គួរស្វែងយល់ពីសិទ្ធិរបស់ខ្លួន និង ហ៊ានការពារផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់ខ្លួនផងដែរ៕
ប្រភព៖ ឯកសារច្បាប់ និង រដ្ឋបាល
