ការសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តបានផ្តល់របកគំហើញថា សកម្មភាពតូចៗដែលយើងធ្វើជាប្រចាំថ្ងៃ នឹងកសាងសេចក្តីសុខពិតប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ យោងតាមអត្ថបទសិក្សាផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តបរទេស កំណើនសារធាតុ «happy chemicals» នៅក្នុងខួរក្បាលអាចបំប៉នអារម្មណ៍របស់លោកអ្នកឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ។ សារធាតុគីមីក្នុងខួរក្បាល ដែលជះឥទ្ធិពលដល់សុខភាពផ្លូវចិត្ត ចែកចេញជា ៤ ប្រភេទ ឬ ៤ អ័រម៉ូន គឺ សេរ៉ូតូនីន (Serotonin), ដូប៉ាមីន (Dopamine), អង់ដូហ្វីន (Endorphins) និង អុកស៊ីតូស៊ីន (Oxytocin)។ ប្រភេទនីមួយៗមានផលប៉ះពាល់ចំពោះសេចក្តីសុខផ្លូវចិត្តផ្សេងៗគ្នា រាប់តាំងពីការជំរុញភាពរីករាយ សេចក្តីពេញចិត្ត រហូតដល់ការគ្រប់គ្រងស្រ្តេស និង អារម្មណ៍អន្ទះអន្ទែង។
១. សេរ៉ូតូនីន
វាគឺជាអ័រម៉ូនមួយក្នុងចំណោមអ័រម៉ូនសំខាន់ៗ ដែលមានមុខងារផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងអារម្មណ៍របស់យើង។ វាពាក់ព័ន្ធនឹងសេចក្តីពេញចិត្ត និង គំនិតវិជ្ជមាន ហើយនិងមានតួនាទីនៅក្នុងសុខភាពរូបវន្តរបស់យើងដែរ។ វាធ្វើការឆ្លងកាត់ផ្នែកជាច្រើនក្នុងខួរក្បាលរបស់យើង ក្នុងតួនាទីជាអ្នកកែសម្រួលបន្ធូរបន្ថយកម្រិតមុខងាររាងកាយ ផ្លូវចិត្ត បញ្ញាស្មារតី និង មុខងារមេតាបូលិក។ វត្តមាននៃសេរ៉ូតូនីននៅក្នុងរាងកាយ ជះឥទ្ធិពលចំពោះគ្រប់បែបយ៉ាងតាំងពីគុណភាពនៃការទទួលទានដំណេក រហូតដល់ចំណង់ចំណីអាហារ។ នៅពេលអ្នកមានអ័រម៉ូននេះកម្រិតទាប វាបណ្តាលឱ្យមុខងារប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរាងកាយថយចុះខ្សោយ ហើយបង្កជាជំងឺផ្លូវចិត្តជាច្រើនប្រភេទ ដូចជា ជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត អារម្មណ៍អន្ទះអន្ទែង និង ជំងឺ OCD (Obsessive-compulsive disorder)។
២. ដូប៉ាមីន
វាធ្លាប់ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា «the Kim Kardashian of molecules» (តារាសង្គមនៃម៉ូលេគុល) ពីព្រោះវាជាសារធាតុនៃប្រព័ន្ធបញ្ជូនសរសៃប្រសាទខួរក្បាល (neurotransmitter) ដែលមនុស្សទូទាំងពិភពលោកស្គាល់ច្រើនជាងគេបំផុត ក្នុងចំណោមសារធាតុនៃប្រព័ន្ធបញ្ជូនសរសៃប្រសាទខួរក្បាលទាំងអស់។ ដូប៉ាមីនជាញឹកញាប់ត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជាសារធាតុអ័រម៉ូនលើកទឹកចិត្ត ឬផ្តល់រង្វាន់ជាសេចក្តីសោមនស្សរីករាយដល់ខួរក្បាល។ ខួរក្បាលយើងនឹងបញ្ចេញសារធាតុនេះនៅអំឡុងពេល ដែលយើងធ្វើសកម្មភាព ដែលចាត់ទុកថាជារឿងសប្បាយ តួយ៉ាង ហាត់ប្រាណកម្សាន្ត ឬ ញ៉ាំអាហារឆ្ងាញ់ៗជាដើម។ វាបញ្ចេញសកម្មភាពពាសពេញផ្នែកខ្លះនៃខួរក្បាល។ ហេតុដូចនេះហើយ ទើបវាអាចជះឥទ្ធិពលលើការចងចាំ ការសិក្សារៀនសូត្រ អាកប្បកិរិយា និង ការធ្វើចលនាផ្សេងៗ។
៣. អង់ដូហ្វីន
វាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអ័រម៉ូនកាត់បន្ថយភាពឈឺចាប់ និង ជំរុញអារម្មណ៍បែបធម្មជាតិ។ សារធាតុនេះត្រូវបានបញ្ចេញនៅពេលយើងសើច លេងកីឡា ស្តាប់តន្រ្តី រួមភេទ និង បរិភោគសូកូឡា។ វាបញ្ចេញសកម្មភាពដោយផ្ទាល់ទៅលើធ្មួលប្រព័ន្ធប្រសាទអូភីអ៊ីត (Opioid Receptors) របស់ខួរក្បាល។ អាស្រ័យហេតុនេះ ទើបវាកាត់បន្ថយអារម្មណ៍ឈឺចាប់បាន។ នៅពេលបញ្ចេញមកក្រៅ អង់ដូហ្វីនផ្តល់លទ្ធផលជាអារម្មណ៍ពោរពេញដោយថាមពល និង សេចក្តីសុខ។
៤. អុកស៊ីតូស៊ីន
វាជាសារធាតុអ័រម៉ូនរីករាយ ដែលជួយយើងឱ្យមានអារម្មណ៍ពោរពេញដោយក្តីស្រលាញ់ និង ទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអ្នកដទៃ។ សារធាតុនេះត្រូវបានគេស្គាល់កន្លងមកថាជាសារធាតុអ័រម៉ូនស្នេហា (love chemical) ដោយសារវាត្រូវបានបញ្ចេញមកនៅអំឡុងពេលនៃទំនាក់ទំនងរវាងមនុស្ស និង មនុស្សដូចជា ការឱប និង ការថើប ។ល។ អុកស៊ីតូស៊ីនមានតួនាទីដ៏សំខាន់នៅក្នុងដំណើរការបង្កកំណើត។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាច្រើនបានរកឃើញថា វាអាចជួយដល់ដំណើរការនៃការសម្រាលបុត្រ (labor contractions) និង លំហូរនៃការផលិតទឹកដោះក្នុងរាងកាយស្រ្តីជាមាតា ព្រមទាំងចលនានៃស្ពែម៉ាតូសូអ៊ីតរបស់បុរស។
ដើម្បីជំរុញកម្រិតនៃអ័រម៉ូនរីករាយនៅក្នុងខួរក្បាលរបស់យើង គប្បីហាត់ប្រាណសម្រាប់ជំនួយដល់ការបញ្ចេញអង់ដូហ្វីន ដូចជា ហាត់យូហ្គា និង តាំងសមាធិ។ រីឯរបបអាហារសុខភាព ដែលមានតុល្យភាពត្រឹមត្រូវនឹងជំរុញកម្រិតសារធាតុដូប៉ាមីន និង សេរ៉ូតូនីន។ ដោយឡែក ប្រសិនបើលោកអ្នកចង់បានអុកស៊ីតូស៊ីនកម្រិតខ្ពស់វិញ ត្រូវផ្តោតលើការបង្កើនទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សជាទីស្រលាញ់ មិត្តភក្តិ និង គ្រួសារឲ្យបានកាន់តែច្រើន៕
ប្រភព៖ nib
